Παρασκευή 15 Μαρτίου 2019

ΑΓΙΟΙ ΘΕΟΔΩΡΟΙ

Προσθήκη λεζάντας
Στην Ελλαδική Εκκλησία οι Άγιοι Θεόδωροι τιμώνται μαζί το πρώτο Σάββατο των Νηστειών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, ημέρα μνήμης του δια κολλύβων θαύματος του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος (υπάρχει μάλιστα η συνήθεια των πιστών να διαβάζονται κόλλυβα το Σάββατο αυτό, στις εκκλησιές και στα νεκροταφεία,θεωρώντας το ως Ψυχοσάββατο, κάτι που δεν υφίσταται στο Τυπικό της Εκκλησίας μας) και όχι στη μέρα μνήμης τους την 8η Φεβρουαρίου για τον Άγιο Θεόδωρο τον Στρατηλάτη και την 17η Φεβρουαρίου για τον Άγιο Θεόδωρο τον Τήρωνα.
Αυτό το βλέπουμε επίσης και στην εντεταγμένη ακολουθία τους από το Τριώδιο, η οποία ψάλλεται στους Ναούς κανονικά εκείνο το Σάββατο τῆς Α’ ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν.

Το δια κολλύβων Θαύμα του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος.

Όταν έγινε βασιλιάς ο Ιουλιανός ο Παραβάτης (361-363) έκανε πολλά και διάφορα εναντίον των Χριστιανών και προσπάθησενα αναστήσει την παλαιά ειδωλολατρική θρησκεία των Ελλήνων.
Στην εποχή του είχαν ουσιαστικά ξαναρχίσει οι διωγμοί των Χριστιανών και τα βασανιστήρια…
Ο Ιουλιανός, γνώριζε πολύ καλά τα ήθη των Χριστιανών και ότι την πρώτη εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής τηρούν αυστηρή νηστεία και εξαγνίζονται μ’ αυτή και τη θερμή προσευχή.
Θέλησε, λοιπόν, να τους μιάνει με τις ειδωλολατρικές θυσίες.
Γι’ αυτό και κάλεσε τον έπαρχο της πόλεως και του ανέθεσε να επιβλέψει στην εκτέλεση της εξής εντολής του: Να σηκωθούν από την αγορά όλα τα τρόφιμα και να μην υπάρχουν σ’ αυτήν παρά μόνον εκείνα πού θα ήταν ραντισμένα με το αίμα των θυσιών πού έγιναν στα είδωλα.

Με τον τρόπο αυτό αναγκαστικά, ή θα αγόραζαν όλοι να φάνε και έτσι να γευθούν από τη θυσία προς τους θεούς, ή αν δεν υπακούσουν, να πεθάνουν από την πείνα.
Ο έπαρχος έθεσε αμέσως σε εφαρμογή τη διαταγή του Ιουλιανού και αποσύρθηκαν από την αγορά τα τρόφιμα. Αντικαταστάθηκαν βέβαια από τα μιασμένα από τις θυσίες τρόφιμα. Φάνηκε έτσι προς στιγμήν ότι κέρδιζε ο διάβολος, ο υποκινητής και εμπνευστής και Πατέρας του Ιουλιανού. Ο Θεός όμως είναι και Παντοδύναμος
και Πάνσοφος. Δεν άφησε ούτε εγκατέλειψε το λαό Του.
Για τη σωτηρία του από τις μεθοδεύσεις του διαβόλου έστειλε το Μεγαλομάρτυρά Του Θεόδωρο, πραγματικά ως δώρο Θεού για να Τον δοξάσει με ένα θαύμα.

Και παρουσιάζεται ο Άγιος στον Πατριάρχη Ευδόξιο (360-369) και του φανερώνει το σχέδιο του Ιουλιανού με τα έξης λόγια:

«Σήκω γρήγορα, Πατριάρχη, συγκέντρωσε το
Χριστεπώννμο πλήρωμα, και διαφύλαξε το από
τον μολυσμό των ειδώλων, παραγγέλοντάς το
να μην αγοράσει κανείς από τα τρόφιμα που
υπάρχουν στην αγορά».
Ο Πατριάρχης απορώντας είπε προς τον Άγιο:

«Πώς είναι δυνατόν, Κύριε μου, να γίνει αυτό;
Διότι, οι μεν πλούσιοι μπορεί να το εφαρμόσουν
γιατί έχουν τρόφιμα στις αποθήκες τους, οι φτωχοί
όμως, που δεν θα έχουν ούτε μιας ημέρας τρόφιμα,
τί θα κάνουν μπροστά σ’ αυτή την ανάγκη»;
Και ο Άγιος του είπε:

«Να τους προσφέρεις κόλλυβα, για να καλύψεις
την ανάγκη τους».
Και επειδή ο Πατριάρχης άκουγε για πρώτη φορά το λόγο
για τα κόλλυβα, τον ρώτησε με απορία:
«Τί είναι αυτά τα κόλλυβα δεν το γνωρίζω».
Ο Μάρτυρας τότε του αποκρίθηκε:

«Είναι σιτάρι. Να το βράσεις και να το μοιράσεις
στους Χριστιανούς».
Και για να δείξει ο Άγιος από που ήλθε, πρόσθεσε:
«Γι’ αυτό το βρασμένο σιτάρι στα Ευχάϊτα
συνηθίζουμε να το λέμε κόλλυβα.
Κάνε, λοιπόν, έτσι και σώσε το ποίμνιο του Χριστού
από το μιασμό».
Λέει ο Πατριάρχης προς τον Άγιο:

«Ποιος είσαι εσύ Κύριε μου, πού φροντίζεις με
αγάπη και ευσπλαχνία για τη σωτηρία μας»;
Και ο Άγιος του αποκρίθηκε:
«Εγώ είμαι ο Μάρτυρας του Χριστού Θεόδωρος,
και με έστειλε για τη σωτηρία και βοήθειά σας».

Ο Άγιος έγινε άφαντος και ο Πατριάρχης σηκώθηκε με θαυμασμό και χαρά και συγκέντρωσε το λαό του Χριστού
και του φανέρωσε την παρουσία και βοήθεια του Μάρτυρα.
Συγχρόνως έκανε σύμφωνα με το λόγο του. Δηλαδή έβρασε σιτάρι και μοίρασε στο λαό και διαφυλάχθηκε έτσι τοποίμνιο του Χριστού. Στην αγορά, αν και τελείωνε η εβδομάδα, η μηχανορραφία του Ιουλιανού έμεινε ανενέργητη, γιατί κανένας Χριστιανός δεν αγόρασε από τα μιασμένα τρόφιμα.

Κι’ αφού ο Ιουλιανός νικήθηκε ολοφάνερα απέσυρε από την αγορά τα μιασμένα τρόφιμα και επανέφερε τα
συνηθισμένα.

Οι Χριστιανοί ύμνησαν και δοξολόγησαν το Θεό και το Μάρτυρά Του Θεόδωρο και για χάρη του έκαναν λαμπρή
γιορτή.

Έτσι καθιερώθηκε από τότε και το Σάββατο της πρώτης Εβδομάδος των Νηστειών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής να γιορτάζεται στηνΕκκλησία μας το θαύμα το δια κολλύβων του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος.

Σάββατο 2 Μαρτίου 2019

Ψυχοσάββατα 2019: Πόσα και ποια είναι;


Αλήθεια πόσα είναι τα ψυχοσάββατα σύμφωνα με την ελληνορθόδοξη εκκλησιαστική παράδοση και πότε πέφτουν; Γιατί τα τελούμε; Ας δούμε!

Πολλοί από εμάς έχουμε χάσει αγαπημένα μας πρόσωπα, άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο κοντινά. Σίγουρα τα πρόσωπα αυτά ζουν στις αναμνήσεις μας, αλλά καλό είναι να τα τιμούμε πότε πότε.
Ο τρόπος που μπορούμε να το κάνουμε αυτό είναι με κάποιες τελετές που γίνονται από την ορθόδοξη εκκλησία. 

Αυτά είναι τα μνημόσυνα που γίνονται σε κάποια συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα (πχ 40 μέρες, τρεις μήνες, εννιά μήνες, ένας χρόνος κλπ) και τα τρισάγια.

Εκτός όμως από αυτές τις τελετές υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα Σάββατα του χρόνου που είναι αφιερωμένα στους νεκρούς. Αυτά είναι ένα είδος μνημόσυνου και είναι τα λεγόμενα ψυχοσάββατα.


Γιατί υπάρχουν τα ψυχοσάββατα

Σύμφωνα με τα εκκλησιαστικά βιβλία, τα ψυχοσάββατα είναι ένα είδος άκαιρου (μη προγραμματισμένου) μνημοσύνου που αναλαμβάνει η ίδια εκκλησία για όσους δεν μπορούν για οποιοδήποτε λόγο να τελέσουν τα καθιερωμένα μνημόσυνα.

Η πρόβλεψη αυτή υπάρχει κυρίως για όσους πέθαναν στη ξενιτιά ή σε δύσκολες συνθήκες π.χ. στη θάλασσα, στα βουνά κλπ ή ακόμη και για τους φτωχούς που δεν έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν τα κανονικά μνημόσυνα.

Τα ψυχοσάββατα λοιπόν είναι ένα μνημόσυνο που κάνει η εκκλησία ώστε όλοι να έχουν την δυνατότητα να συγχωρεθούν και να κριθούν κατά την Δευτέρα Παρουσία.


Τα ψυχοσάββατα για να συγχωρεθεί η ψυχή των αγαπημένων μας προσώπων συνηθίζεται να προσφέρουμε κόλλυβα, τα οποία μπορούμε είτε να τα φτιάξουμε μόνοι μας είτε να τα πάρουμε έτοιμα από κάποιο ζαχαροπλαστείο.

Στη συνέχεια, τα πηγαίνουμε στην εκκλησία για να διαβαστούν είτε στον Εσπερινό της Παρασκευής είτε στη Θεία Λειτουργία του Σαββάτου.

Ψυχοσάββατα του 2019

Τα επίσημα ψυχοσάββατα σύμφωνα με την εκκλησία είναι δύο και μάλιστα οι ημερομηνίες τους είναι κινητές καθώς εξαρτώνται από το Πάσχα.

Πιο συγκεκριμένα το πρώτο είναι το Σάββατο πριν την Κυριακή της Απόκρεω και το δεύτερο είναι το Σάββατο πριν την Πεντηκοστή.

Ειδικά για το 2019 το πρώτο ψυχοσάββατο πέφτει στις 2 Μαρτίου, ενώ το δεύτερο στις 15 Ιουνίου.


Πέρα όμως από τα επίσημα ψυχοσάββατα, κατά περιοχές υπάρχουν κι άλλα Σάββατα που αφιερώνονται στη μνήμη των νεκρών, όπως για παράδειγμα το Σάββατο πριν τη γιορτή του Αγ. Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη.

Επίσης στην Αθήνα έχουν ακόμη δύο ψυχοσάββατα. Το Σάββατο της Τυρινής και το Σάββατο της πρώτης εβδομάδος των Νηστειών, που είναι γνωστό και σαν Ψυχοσάββατο των Αγίων Θεοδώρων.

Για αυτό το καλύτερο θα ήταν να συμβουλευτείτε τον ιερέα της ενορίας σας για να είστε απόλυτα σίγουροι.