ΟΙΤΥΛΟ (ΔΙΑΦΟΡΕΣ)

ΟΙΤΥΛΟ, ΓΕΝΕΣΙΟΝ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
(Πασσαβά)
Η μόνη εκκλησία στο Ελαιοχώρι του Οιτύλου, χτισμένη στην θέση παλαιάς βυζαντινής. Είναι γνωστή με το προσωνύμιο ο 'Πασσαβάς', ένα μικρό κάστρο που είχε χτίσει ο Βιλαρδουίνος στην περιοχή το 1250μ.χ. για να ελέγχει το πέρασμα. Η εκκλησία είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση, αλλά εορτάζει στο Γενέθλιο της Θεοτόκου στις 8 Σεπτεμβρίου.

ΠΑΣΣΑΒΑΣ ΟΙΤΥΛΟΥ
Ο ΠΑΣΣΑΒΑΣ (ΓΕΝΝΕΣΙΟΝ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ)
Απόσπασμα από το βιβλίο του Μιχάλη Γρηγ. Μπατσινίλα «ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΟΥ ΟΙΤΥΛΟΥ».

Είναι η μοναδική εκκλησία στο Ξεμόνι του Οιτύλου, που ονομάζεται Νουμπρεβίτσα, ή Ουμπρεβίτσα και επίσημα προς το Ελληνικότερο μετονομάστηκε σε Ελαιοχώριο.
Ο ναός έχει δύο πόρτες με ντόπια μάρμαρα στην νότια και δυτική πλευρά, και δύο παράθυρα αντίστοιχα, εσωτερικά δεν είναι αγιογραφημένος.
Η εκκλησία είναι χτισμένη πάνω στην θέση της παλιάς που ήταν μία μικρή μονοκάμαρη, τότε ένα παιδί στη αγκαλιά έπιανε την οροφή της. Το 1938 άρχισαν οι ξεμονίτες να φτιάχνουν την νέα αφού γκρέμισαν την παλιά, τότε ήταν παπάς στην ξεχωριστή ενορία στο Ελαιοχώρι και στην Χοτάσια ο παπά Γαϊτάνης και ήταν αυτός που ενεργούσε για το χτίσιμο.
Η εκκλησία είναι περισσότερο γνωστή με το προσωνύμιο «ο Πασσαβάς», η ονομασία αυτή διασώθηκε μέσα από τους αιώνες για να μας θυμίζει την άγραφη ιστορία του τόπου. Ο Πασσαβάς ήταν ένα μικρό καστρί που έχτισε ο Βιλλαρδουίνος το 1250 για να ελέγχει την διέλευση και κυρίως τους Μεληγγούς. (από το Γαλλικό pass-avant =ελεγχόμενη διάβαση). Η εκκλησούλα μπορεί να χτίστηκε από τους Βυζαντινούς πολύ νωρίτερα, για τον ίδιο σκοπό, να παρατηρούν τις κινήσεις των Μεληγγών. Όμως μπορεί και να χτίστηκε αργότερα πάνω στα ερείπια του καστροφυλάκιου. Ήταν αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, όπως άλλωστε οι περισσότερες και επειδή δεν ήσαν τόσοι παπάδες όσες και οι αφιερωμένες στην Κοίμηση της Παναγίας εκκλησίες, την όρισαν να εορτάζει στο Γενέθλιο της Θεοτόκου, στις 8 Σεπτεμβρίου.
Η εκκλησία ανήκει στους Πετρουλιάνους και Τσαπατσαριάνους, οι οποίοι και θάβονται σε παραπλήσιο νεκροταφείο. Οι Μπογέοι και Καλαποθαρέοι αν και έχουν σπίτια στο ξεμόνι τους φέρνουν ακόμη και σήμερα και θάβονται στο Οίτυλο. Οι παλιοί θυμούνται, πού οι Πετρουλέοι πέταξαν τα κόκαλα των Καλαποθαρέων, γιατί δεν τους αναγνώριζαν δικαιώματα στην εκκλησία.
Το νεκροταφείο δεν είναι ακουμπιστά στην εκκλησιά αλλά λίγο πιο πέρα κατώδρομα, αποτελείται από τρία κλιμακωτά λουριά και στο πρώτο είναι ένα μικρό δωματιάκι που είναι η κοκαλιάρα.

ΟΙΤΥΛΟ, ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ
Απόσπασμα από το βιβλίο του Μιχάλη Γρηγ. Μπατσινίλα «ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΟΥ ΟΙΤΥΛΟΥ».

Η Αγία Μαρίνα είναι ένας ερειπωμένος ναός στο Πάνου Μαχαλά του Οιτύλου. Είναι μέσα στον κήπο της οικογένειας Ζερβολέα. Ο ναός ήταν μονοκάμαρος, κτισμένος επάνω στα ερείπια πανάρχαιου ναού, στον ανατολικό τοίχο είχαν μετακομίσει τους τεράστιους ογκόλιθους και είχαν διαμορφώσει μία κόγχη για ιερό, τότε πρέπει να επεξέτειναν τον ναό διπλασιάζοντας το μήκος του, το αρχαίο κτίσμα ξεχωρίζει με τις επιβλητικούς μεγάλους κατεργασμένους ογκόλιθους.
Στην αρχή της προέκτασης άφησαν μία σχισμή για παραθυράκι στην δυτική πλευρά και πάνω από την κυρία είσοδο στον δρόμο υπήρχε αψιδωτό ντουλάπι με την εικόνα της Αγίας Μαρίνας. Ο Στέφανος Ζερβολέας έβγαλε το μαρμάρινο πάνω ανώφλι της εισόδου και το έβαλε πάνω από την εξώπορτα στην αυλή του σπιτιού του και τα άλλα δύο που έχει έξω από την εξώπορτά του, για να ακουμπούν τα φορτώματα που πήγαιναν στον αλογόμυλό του, είναι από δεξιά και αριστερά της εξώπορτας της εκκλησιάς. Ευτυχώς που ο τοίχος της εκκλησιάς είναι διπλός και ο εσωτερικός με την πόρτα μένει όρθιος ακόμα.
Μπροστά από την εξώπορτα της εκκλησιάς πάνω στην ριζωμιά του δρόμου υπήρχε σκαλιστός τάφος, που τον κατέστρεψαν με τα κομπρεσέρ όταν πέρασε το δίκτυο ύδρευσης, επί προεδρίας του γιου του Στέφανου, Γιάννη Ζερβολέα.
Την εκκλησία έλεγαν οι παλαιοί, ότι οι Στεφανοπουλιάνοι είχαν βάλει τον φερτό Ζερβολέα να την προσέχει και να την περιποιείται, έτσι κληρονόμησε όλο το Αγιάτικο χτίζοντας και το σπίτι του.
Ανατολικά της εκκλησίας δίπλα από το ιερό, είναι μία κρυβιτσιάνα, σκαλιστή στην ριζωμιά του βράχου, σαν μικρό σπήλαιο μέσα στην γη.
Η Άννα Αβραμέα(1) αναφέρει υποθετικά, παρατηρώντας τους μεγάλους ογκόλιθους ότι μέχρι εκεί έφτανε ο περίβολος του αρχαίου Οιτύλου, αυτό είναι λάθος γιατί η περιοχή αυτή ήταν έξω από το Κάστρο, που επιβεβαιώνεται τουλάχιστον και τοπωνυμιακά.
Ο Κυριάκος Κάσσης(2) αναφέροντας με πολλά λάθη, τις εκκλησίες του Οιτύλου, στην υπ’ αριθμ. 26 για την Αγία Μαρίνα λέει ότι είναι και του Άγιου Νίκωνα, βάζοντας και την σχετική μυθοπλαστική σάλτσα του Τα παίρνει μετά ο Κυριάκος Νικολαρέας και τα δημοσιεύει το 1995 στο βιβλίο του «Όσιος Νίκωνας» σελ.41 στη φωτογραφία της Αγίας Μαρίνα.
Σημειώσεις
1. Άννας Αβραμέα «Ιστορικές μαρτυρίες από το Οίτυλο της Μάνης» Λακωνικαί Σπουδαί, Αθήναι 1983, σελ. 20.
2. Κυριάκος Κάσσης «Άνθη της Πέτρας» Αθήναι 1990, σελ. 455.

ΟΙΤΥΛΟ, ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ

Οίτυλο, Άγιος Νικόλαος, οικ. Αλευρά, ο Παντοκράτορας

Οίτυλο, Άγιος Νικόλαος, οικ. Αλευρά, σκηνές κολασμένων

Ή εκκλησία της Ανάληψης στον Καραβοστάσι Οιτύλου...

Ο Άγιος Νικόλαος στο Καραβοστάσι Οιτύλου.